Demografie (Grieks: dèmos; “volk” en graphoo; “beschrijven”; “bevolkingsbeschrijving”) of bevolkingsleer
In 2011 ging de eerste lichting ‘ babyboomers ‘ met pensioen. De komende tien jaar zullen zo’n 2,5 miljoen mensen met pension gaan.
Het ideale demografische model heeft de vorm van een kerstboom . Tot ongeveer 1975 behield het model die vorm. Daarna nam het aantal ouderen ten opzichte van jongeren snel toe en ontstond het kenmerkende waterhoofd- model.
Hieronder een paar vergelijkende cijfers 1957 – 2014 :
| 1957 | 2014 | ||
| inwoners | 10 miljoen | 16.8 miljoen | |
| 40 jarigen | 134.000 | 219.000 | +63% |
| 80-jarigen | 19.000 | 87.000 | +357 % |
| 90-jarigen | 2000 | 28.000 | +1300 % |
in 1957 is de verhouding tussen 40 jarigen en 80 – jarigen 7 op 1, in 2014 2,5 op 1. De AOW, die in 1957 voor het eerst werd uitgekeerd, werd lange tijd betaald uit premies die werkenden betaalden, maar inmiddels voor een groot deel uit belastinginkomsten.
De kosten van zorg, die navenant zullen stijgen, zullen moeten worden opgebracht door een krimpende groep werkenden.
Het beleid dat de overheid heeft geformuleerd in antwoord op de gevolgen van de vergrijzing komt tot uiting in onder andere de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd van 65 naar 67 jaar en de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning die in 2015 in werking ging.
Maar is het wel realistisch dat mensen tot hun 67 of wel 70ste jaar blijven werken in hoog tempo en de razendsnelle ontwikkelingen bijhoudend, en is het realistisch om iedereen te verplichten in het eigen huis te blijven wonen totdat het verpleegtehuis in zicht komt ?
Een logisch gevolg van het sluiten van verzorgingshuizen zal bijvoorbeeld zijn, dat de zorg versnippert raakt en er meer mensen nodig zullen zijn in de thuiszorg, terwijl die juist ontslagen worden. (Actiz directeur kondigt 55.000 ontslagen aan.) Het demografisch model leert ook dat er steeds meer alleenstaande mensen komen, zowel oud als jong , maar dat daarop niet wordt geanticipeerd met de bouw van geschikte woningen.
Kortom, de vergrijzing blijft als een Zwaard van Damocles boven de economie hangen . Niet alleen in Europa .